Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl
Nuż w bżuhu. 2 jednodńuwka fururystuw był drugą jednodniówką polskich futurystów. Opublikowano go 13 listopada 1921 roku w Krakowie w formie plakatu. Wynikało to z założenia, że książka i prasa to przeżytek i trzeba poszukiwać nowych środków artystycznego wyrazu. Manifest niemal w całości zapisany został fonetycznie.

Na Nuż w bżuhu składają się pomniejsze teksty Tytusa Czyżewskiego, Stanisława Młodożeńca, Anatola Sterna i oczywiście Brunona Jasieńskiego. Ten ostatni umieścił w manifeście takie wiersze jak: Mięso kobiet, Foot-ball wszystkich świętych oraz Psalm powojenny.

Druga jednodniówka polskich futurystów zaczyna się odezwą:

30.000 egzemplaży mańifestu futurystuw – rozhwytano po całej polsce w ćągu 14 dńi. dźgńęte nożem w bżuh ospałe bydlę sztuki polskiej zaczęło ryczeć. pszez otwur żygnęła lawa futuryzmu. obywatele, pomużće nam zedżeć z was wasze znoszone od codziennego użytku skury. dosyć włuczeńa za sobą partyjnyh haseł w rodzaj: „bug i ojczyzna”. czerwony sztandar oddawna już stał śę w polsce czerwoną hustką do nosa. demokraci wywieśće sztandary ze słowami naszych szwajcarskih przyjaćuł: Hcemy szczeć WE WSZYSTKICH KOLORACH!


Foot-ball wszystkich świętych to rozpaczliwe wołanie świętego Franciszka do Boga. Podmiot liryczny domagał się od Stwórcy, by ten przyjął go i wszystkich ludzi (wszystkich świętych) do swojego raju, bo już dłużej nie dadzą oni rady żyć na ziemskim padole.

Jasieński przedstawił świat w sposób katastroficzny: miasto zalane krwią, trzęsąca się ziemia, spadające gwiazdy oraz noc, której przybycie najbardziej przeraża świętego Franciszka. Podmiot liryczny jest niejako rzecznikiem wszystkich biednych i pokrzywdzonych istot i domaga się wręcz:

puść nas! puść nas! dosyć już czekam!
otwórz wszystkim nieznane dróżki!
daj nam także do dzbanka z mlekiem
z chmur łyżeczką zbierać kożuszki


Jednak Bóg pozostaje chłodny i nieprzejednany, a brama do jego raju ani drgnie. Święty pragnie, aby Pan pozwolił im odrzucić kult składania ofiar i umożliwił im radowanie się. Podmiot liryczny dopatrywał się zbawienia w tańcu. Na zakończenie Franciszek rzuca ze złością:

długo byłeś ze swoich sług rad
płacz nad nami świętymi w złości
o twe racje któreś nam ukradł,
z aniołami rzucamy kości!


Wiersz ten pokazuje, że dla futurystów nie było tematów tabu. Nie istniały dla nich żadne świętości. Szokując starali się zwrócić na siebie uwagę. Jasieński zrobił to w utworze, w którym ludzie zbuntowali się przeciwko Bogu.

Mięso kobiet to wiersz szalenie kontrowersyjny. Podmiot liryczny to kanibal gustujący w kobiecym mięsie. W przedstawionym świecie nie jest to nic nadzwyczajnego, ponieważ możne je kupić w zwykłej rzeźni!:

Pszehodząc pszypadkowo pszez ćeńisty pasaż,
mimo palm kiwającyh śę jak senny palec
zobaczyłem kobietę, kturą rąbał masaż
i układał na ladźe kawał po kawale


W przytoczonym fragmencie widać, że eksperyment futurystów nie dotyczył jedynie treści utworów, lecz również ich pisowni. Jasieński uważał ortografię za sztuczny i zbędny wymysł człowieka. Za doskonałe uważał słowo mówione, ponieważ miało ono znacznie większy zasięg oddziaływania. Dlatego też posłużył się zapisem fonetycznym, jako najbliższym mowie potocznej.

Nie da się ukryć, że Mięso kobiet jest równie przerażające, co zabawne. Wiersz ten jest świadectwem wielkiego poczucia humoru Jasieńskiego. Reakcja opinii publicznej była jednak jednoznacznie potępiająca. „Gazeta Wieczorna” okrzyknęła Jasieńskiego fanatykiem ludożerstwa, a pozostałych futurystów apostołami zboczeń. „Rzeczpospolita” uważała Nuż w bżuhu za zamach na polską pisownię. Dziennik przekonywał, że sympatyzujący z Rosjanami futuryści mieli na celu przygotowanie rewolucji bolszewickiej na zimach polskich, dlatego też robili wszystko by wzniecić zamęt w społeczeństwie. Apel gazety zmusił władze do podjęcia działań. 14 grudnia 1921 roku cenzura skonfiskowała cały nakład Noża w bżuhu.



Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnij






  Dowiedz się więcej
1  But w butonierce - analiza i interpretacja
2  Manifesty futurystów, czyli JEDNODŃUWKA FUTURYSTUW Bruno Jasieńskiego